Wydawca treści
Biegi na orientację
Lubisz biegać, ale znudziło ci się bicie rekordów prędkości? Spróbuj czegoś nowego. W biegach na orientacje równie ważna co sprawne nogi i płuca jest głowa.
O co chodzi w biegu na orientację? O jak najszybsze przebycie określonej trasy wyznaczonej punktami kontrolnymi. Którędy zawodnik pokona dystans pomiędzy kolejnymi punktami, zależy tylko od niego: jego sprawności poruszania się w terenie, zmysłu orientacji i strategii. Do pomocy ma - coraz bardziej zapomniane w dzisiejszych czasach nawigacji satelitarnych - mapę i kompas. Żeby ukończyć zawody, musi zaliczyć wszystkie punkty w odpowiedniej kolejności. Swoją obecność w tych miejscach potwierdza na karcie startowej lub, coraz częściej, na specjalnym chipie.
Historia z armią w tle
Biegi na orientację wywodzą się ze Skandynawii. Pierwsze zawody zorganizowano jeszcze w XIX w. w Norwegii. Początkowo dyscyplina cieszyła się niewielkim zainteresowaniem i startowali w niej głównie wojskowi. Dla cywilów, w czasach gdy sport nie był tak popularny, jak dziś, pokonanie dwudziestokilometrowych tras było zbyt wielkim wyzwaniem. Dopiero kiedy skrócono dystans orienteering stał się popularniejszy wśród amatorów. W latach trzydziestych XX w. rozegrano pierwsze zawody międzynarodowe, a po drugiej wojnie światowej biegi na orientację zaczęto uprawiać poza Skandynawią, w 1961 r. powstała Międzynarodowa Federacja Sportów na Orientację, a pięć lat później odbyły się pierwsze mistrzostwa świata.
Dziś ten sport wciąż najpopularniejszy jest w Europie. Nieco mniejszym zainteresowaniem cieszy się w Ameryce Północnej, Wschodniej Azji i Australii.
Chociaż jest dyscypliną olimpijską, nigdy nie znalazł się w programie igrzysk. I pewnie długo nie znajdzie. Biegów na orientację w zasadzie nie sposób pokazać w telewizji ze względu na zbyt rozległy teren rozgrywania zawodów. Z tego samego powodu oraz tego, że biegi zazwyczaj organizowane są w lesie, trudno oczekiwać tłumu kibiców. Pomimo tej niemedialności, popularność orienteeringu rośnie, a na największych zawodach startuje nawet 25 tys. biegaczy. To liczba porównywalna z frekwencją na największych maratonach na świecie.
O co w tym chodzi?
W biegu na orientację bardzo ważna jest mapa, ale nieco inna od tych używanych podczas leśnych wędrówek. Podstawowa różnica polega na tym, że lasy oznaczone są na niej różnymi odcieniami zieleni. Im ciemniejszy kolor, tym gęstszy las, a więc poruszanie się w nim trudniejsze. Takie oznaczenia pomagają zdecydować czy lepszym rozwiązaniem będzie bieg najkrótszą trasą przez gęstwinę, czy lepiej trochę nadłożyć drogi i pokonać trasę przez rzadsze zarośla.
Reszta oznaczeń przypomina te powszechnie używane. Niebieskie elementy to obiekty wodne: rzeki, strumienie, jeziora, bagna czy studnie. Brązowe poziomnice obrazują ukształtowanie terenu: góry, pagórki, muldy, jary itp. Czarne znaczki pokazują charakterystyczne obiekty, np. głazy, myśliwskie ambony czy np. jaskinie.
Skala map używanych w orienteeringu jest dużo mniejsza niż turystycznych, zwykle 1:15000 lub 1:10000 (1 cm na mapie odpowiada 150 lub 100 metrom w terenie), a w wypadku biegów sprinterskich - nawet mniej niż 1:5000. Oczywiście nie obejdzie się tez bez kompasu. To dzięki niemu można ustawić mapę względem północy, a także przemieszczać się pomiędzy punktami kontrolnymi na azymut.
Punkty kontrolne podczas biegu na orientację oznaczone są tzw. lampionami. To biało-pomarańczowy lub biało-czerwony znacznik w kształcie sześcianu. Każdy z punktów ma swój kod.
wyposażony jest też w perforator, za pomocą którego uczestnik oznacza kartę startową lub, coraz częściej, elektryczny czujnik, który rejestruje chip zawodnika.
Naturalnie w lesie
Najpopularniejszym biegiem na orientację jest bieg klasyczny (nazywany też długim). W równym stopniu sprawdza on techniki orientacji, co sprawność i wytrzymałość zawodnika. Pokonanie trasy zajmuje zwycięzcom około 75-90 minut. Biegi średniodystansowe nastawione są przede wszystkim na dobrą nawigację. Najlepsi kończą je mniej więcej w pół godziny. W biegu sztafetowym wygrywa ta - najczęściej trzyosobowa - drużyna, której zawodnicy po kolei zaliczą jak najszybciej i bezbłędnie swoje trasy. Organizuje się także biegi sprinterskie, nocne, długodystansowe czy punktowe, w których trzeba w określonym czasie zaliczyć jak najwięcej punktów kontrolnych.
Naturalnym terenem do uprawiania biegów na orientację są lasy. Dlatego też Lasy Państwowe postanowiły przyjść z pomocą miłośnikom tej dyscypliny. W 2011 r. Ogólnopolski Komitet Organizacyjny Biegu na Orientację Leśników przedstawił koncepcję Zielonego Punktu Kontrolnego. Chodzi o zainstalowanie w lasach lub parkach stałych punktów kontrolnych, które umożliwiłyby bieg w dowolnym czasie. Takie standaryzowane punkty mają logo właściciela, zarządcy terenu lub sponsora, plakietki z symbolem orienteeringu, kasownik (perforator) kart kontrolnych oraz kod kreskowy umożliwiający elektroniczne potwierdzenie obecności zawodnika. Do tego zarządcy terenu przygotowują znormalizowane mapy do orienteeringu, które uczestnicy biegu będą np. mogli ściągnąć z internetu.
Do tej pory powstało ponad czterdzieści projektów Zielonych Punktów Kontrolnych w Lasach Państwowych. Są takie na terenie nadleśnictw: Krynki, Bytów, Przedborów, Olsztynek, Wieruszów, Maskulińskie, Spychowo, Brynek, Gdańsk, Mielec, Strzebielino, Hajnówka, Lipka, Woziwoda, Miękinia, Elbląg, Dojlidy, Solec Kujawski, Supraśl, Krasnystaw i Augustów. Ich wykaz można znaleźć na stronie www.zielonypunktkontrolny.pl.
Najnowsze aktualności
21 marca - Międzynarodowy Dzień Lasów
21 marca - Międzynarodowy Dzień Lasów
Lasów w Polsce przybywa. Las, to dobre sąsiedztwo. Historia człowieka zaczęła się w lasach. Las był domem, żywił, dawał schronienie i wszystko co potrzebne do życia.
Także dziś lasy są ważne. Pokrywają niemal 1/3 powierzchni Polski i są naszym wspólnym narodowym dobrem. Jego pomnażaniem i zarządzaniem zajmują się leśnicy zatrudnieni w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe. Polskie lasy to czyste powietrze którym oddychamy, przyroda, która nas otacza, a także drewno z którego od zawsze korzystamy. Las to również miejsce w którym wypoczywamy, w którym szukamy inspiracji, lub zbieramy grzyby i poziomki. Polskie lasy to praca, która zapewnia utrzymanie tysiącom ludzi – leśnikom, zatrudnionym w przemyśle drzewnym, przedsiębiorcom, a także producentom zdrowej żywności, osobom zajmującym się zbieraniem owoców i grzybów oraz pracującym w zakładach stolarskich.
Sąsiedztwo lasu, który retencjonuje wodę i łagodzi klimat, to korzyść dla rolników i dla ludzi trudniących się organizacją wypoczynku.Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych (RDLP) w Białymstoku to jedna z 17 regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych w Polsce. Administruje lasami na powierzchni 625 tys. ha. na terenie trzech województw: Podlaskiego, Warmińsko-Mazurskiego oraz małym fragmentem lasów w województwie Mazowieckim.
Dzięki pracy leśników powierzchnia lasów w Polsce stale rośnie: w 1945 r. lesistość naszego kraju wynosiła 21%, dziś liczy blisko 30%. Planuje się, że w 2050 roku lasy będą pokrywać 33% obszaru Polski.
RDLP w Białymstoku położona jest w północno-wschodniej części Polski. Na północy i zachodzie regionu rozciągają się duże kompleksy leśne, Puszcza Augustowska o powierzchni 120 tys. ha, Puszcza Piska - 100 tys. ha, Puszcza Borecka - 20 tys. ha i Puszcza Romincka - 16 tys. ha. Puszcze te wkomponowane są pomiędzy akweny Wielkich Jezior Mazurskich i Pojezierza Suwalsko-Augustowskiego.
Wschodnią i południową część regionu zajmuje Puszcza Knyszyńska o powierzchni 120 tys. ha oraz najlepiej zachowany kompleks lasu nizinnego w Europie Puszcza Białowieska - 50 tys. ha. W środkowej części regionu występuje kompleks torfowiskowy zajmujący część dorzecza Biebrzy.
RDLP w Białymstoku nadzoruje pracę 32 jednostek terenowych: 31 nadleśnictw i 1 Zakładu Transportu i Spedycji. W nadleśnictwach RDLP w Białymstoku przeważają siedliska borowe z sosną i świerkiem, lasy liściaste głównie z występującym dębem, lipą, klonem brzozą i olchą. Średni wiek lasów w regionie wynosi 70 lat.
Od 1945 roku w wyniku zalesienia ponad 933 tys. ha gruntów, lesistość Polski wzrosła z 21% do blisko 30 %. W tym czasie w regionie północno-wschodniej Polski przybyło blisko 220 tys. ha lasów. W trakcie prac hodowlanych w Polsce Lasy Państwowe sadzą ponad 500 mln. nowych drzew. Na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku leśnicy sadzą rocznie blisko 30 milionów drzew. Sadzonki były wcześniej wyhodowane w kilkudziesięciu szkółkach leśnych, w tym, w najnowocześniejszej szkółce kontenerowej w Nadleśnictwie Suwałki. W różnych zabiegach hodowlanych pozyskuje się w nadleśnictwach około 3 mln m³ drewna rocznie.
W swojej pracy leśnicy kierują się zasadą zrównoważonej gospodarki leśnej, która gwarantuje, że lasy spełniają równocześnie wiele funkcji; produkują drewno, chronią glebę przed erozją są miejscem pracy, odpoczynku i rekreacji.
Praca jaką wykonuje prawie 24 tysiące polskich leśników (ok. 2 tysięcy leśników zatrudnionych w RDLP w Białymstoku) spotyka się z uznaniem. Świadczą o tym przyznane dla RDLP w Białymstoku certyfikaty PEFC i FSC.
Niezwykłe bogactwo przyrodnicze lasów stwarza doskonałe warunki do badania i podpatrywania roślin i zwierząt w ich naturalnym środowisku. Korzystają z tego zarówno naukowcy, jak i pasjonaci, a turystyka przyrodnicza to nowa, szybko rozwijająca się gałąź gospodarki Ochrona przyrody to jedno z podstawowych zadań Lasów Państwowych.
Na gruntach Skarbu Państwa zarządzanych przez nadleśnictwa RDLP w Białymstoku funkcjonują różne formy ochrony przyrody:
- 6 parków krajobrazowych,
- 117 rezerwatów przyrody,
- 36 obszarów chronionego krajobrazu,
- 1571 pomników przyrody,
- 302 użytki ekologiczne,
- obszary Natura 2000, w tym 20 obszarów ptasich oraz 34 obszarów siedliskowych.
Na terenie RDLP w Białymstoku funkcjonują 4 parki narodowe Białowieski, Biebrzański, Narwiański i Wigierski.
Chcąc jak najlepiej chronić cenne elementy flory i fauny, białostocka dyrekcja współpracuje z parkami narodowymi i krajobrazowymi a także korzysta z dofinansowania z funduszy unijnych. Realizowane są projekty chroniące żubra, orlika krzykliwego, dzikie pszczoły, głuszca, sóweczki, a także programy małej retencji wody.
Zwarte kompleksy leśne w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku, sa ostojami licznych gatunków ptaków oraz są środowiskiem życia: rysia, łosia, bobra oraz wilka. W Puszczach: Białowieskiej, Knyszyńskiej, Boreckiej, a ostatnio także Augustowskiej żyje na wolności, liczące w sumie ponad 850 sztuk, stado żubrów. Dyrekcja Lasów Państwowych w Białymstoku ma już ponad 70 letnią tradycję, jej utworzenie w Białymstoku, miało miejsce w 1944 roku. Charakterystyczny budynek biura został zbudowany w Białymstoku przy ulicy Lipowej w latach 50. ubiegłego wieku.
Obchody Międzynarodowego Dnia Lasu mają na celu podnoszenie świadomości ludzkości na temat znaczenia lasów dla człowieka. Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) organizując ten dzień, zachęca kraje całego świata do propagowania idei i działalności związanej z lasami.
Czy wiesz że:
- 1 hektar lasu zaspokaja potrzeby tlenowe 5 tys. osób,
- Las oczyszcza i regeneruje powietrze jak doskonały filtr. Zapobiega powstawaniu smogu i łagodzi jego skutki,
- 65% dziko występujących roślin i zwierząt żyje w lasach,
- Lasy zarządzane przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowy to ponad 7,6 mln. ha. na ich terenach znajduje się:
- 4 tys. km szlaków rowerowych,
- 600 leśnych pól biwakowych,
- 4,5 tys miejsc noclegowych,
- 7 tys. km szlaków konnych,
- 22 tys. szlaków pieszych i biegowych – to tyle ile wynosi połowa długości równika,
- 400 miejsc na ognisko,
- 3160 parkingów leśnych.
